Większość kierowców, których samochodu zostały poszkodowane w kolizji, o odszkodowanie występuje jak najszybciej. Najczęściej komplet dokumentacji dotyczącej powstałej szkody, wysyła się jeszcze w tym samym tygodniu jak ona powstała. Jednak nie zawsze tak jest. Niekiedy brak czasu sprawia, że z wystąpieniem o odszkodowanie czekamy kilka dni, a nawet tygodni. Co prawda na dochodzenie odszkodowania z ubezpieczenie OC ustawodawca dał nam dość dużo czasu, jednak należy pamiętać, że nie jest to czas nieograniczony. Po upłynięciu ustawowych terminów odszkodowanie ulega przedawnieniu i nie można z niego skorzystać. Sprawdź, kiedy odszkodowanie się przedawnia.
Czego dotyczy przedawnienie?
Przedawnienie dotyczy wszystkich roszczeń w prawie cywilnym, a więc obejmuje i te związane z wypadkami komunikacyjnymi. Przedawnienie polega na tym, że po określonych w ustawach terminach dochodzenie odszkodowania lub zadośćuczynienia jest niemożliwe, lub niemal niemożliwe. Dlatego też, jeżeli chce się wystąpić o odszkodowanie i uzyskać je koniecznie należy przestrzegać prawnych terminów.
Odszkodowania, które się przedawniają
Przedawnienie się odszkodowań, jest formą zachęty do szybkiego dochodzenia swoich prawa oraz narzędziem ochrony dłużników przed spłatami starych długów. Terminy, w jakich można starać się o odszkodowanie, są zapisane w Kodeksie Cywilnym. Kodeks ten mówi również, że po przekroczeniu tych terminów to od dłużnika (sprawcy szkody) będzie zależało czy spłaci on swój dług, czy też nie. Ustawodawca daje mu w tej kwestii dowolność.
W praktyce jednak ubezpieczyciele nie regulują odszkodowań za przedawnione sprawy. Wynika to z tego, że nie poczuwają się do likwidacji szkody, która nie jest w zakresie ich odpowiedzialności. W większości ubezpieczeń termin przedawniania to 3 lata. Naliczany jest od dnia wymagalności roszczenia. Termin ten ustanowiony jest przez Kodeks Cywilny i zapisanych w artykule 81 paragrafie 1.
Przedawnianie się roszczeń dotyczących polisy OC
Inne zasady obowiązują w przypadku przedawniania się roszczeń dotyczących polis OC. Szczegółowe przepisy zapisane są w art. 442 indeks 1 Kodeksu Cywilnego. Mówią one, że zakład ubezpieczeń może uchylić się od wypłacenia odszkodowania w dwóch przypadkach.
Pierwszym z nich jest sytuacja, w której minęły przynajmniej 3 lata od dnia, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie oraz ubezpieczycielu odpowiedzialnym za naprawienie tej szkody lub też minęło 10 lat od dnia wypadku. Terminy te dotyczą tylko szkód majątkowych np. zniszczonej karoserii samochodowej. Drugi przypadku, to gdy minęło przynajmniej 3 lata od dnia, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie oraz ubezpieczycielu odpowiedzialnym z jej naprawienia. Termin ten dotyczy szkód osobowych np. uszkodzeń ciała lub śmierci. Należy też wspomnieć, że odrębne przepisy dotyczą przedawniania się ubezpieczeń OC osób małoletnich. W ich przypadku roszczenia przedawniają się nie wcześniej niż 2 lata po uzyskaniu przez nich pełnoletności.
Takie zapisy oznaczają, że ustawodawca bardzo korzystnie traktuje ofiary wypadków. Niezależnie od powstałej szkody czas przedawniania odszkodowania biegnie dopiero od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o firmie, która ma wypłacić ubezpieczenie, a nie jak to bywa w przypadku pozostałych odszkodowań od czasu powstania szkody. Jak zaznacza sam ustawodawca, takie zapisy wynikają z tego, że ofiara wypadku nie zawsze musi posiadać informacje na temat ubezpieczyciela chroniącego odpowiedzialność cywilną winnego wypadku.
Kiedy przedawnia się szkoda będąca wynikiem przestępstwa?
Jeszcze dłuższy czas na staranie się o ubezpieczanie mają osoby, które uczestniczyły w wypadku będącym przestępstwem (tj. zbrodnią lub występkiem). W ich przypadku roszczeń mogą oni dochodzić przez co najmniej 20 lat. Termin ten obowiązuje od sierpnia 2007 roku. Ma również zastosowanie do szkód wyrządzonych przed 10 sierpnia 2007 roku, o ile nie były one przedawnione w dniu wprowadzania aktualizacji przepisów. 20-letni okres przedawniania na mocy wyroku Sądu Najwyższego obowiązuje również w sytuacjach, gdy sprawcy wypadku nie udało się zidentyfikować, ale jego okoliczności wskazują na jego bezsporną winę, a co za tym idzie odpowiedzialność Ubezpieczeniowego Funduszy Gwarancyjnego.
Przepisy wymuszające bieg przedawnienia
Termin przedawnienia odszkodowań OC warunkowany jest nie tylko terminami zapisany w Kodeksie Cywilnym, ale również i przepisami wstrzymującymi bieg przedawniania. Przepisy te określają, że podjęcie przez poszkodowane działań w stosunku do sądu powszechnego, polubownego lub komornika, rozpoczęcie mediacji lub też uznania zobowiązania dłużnika oznacza przerwanie biegu przedawnienia roszczenia. Do przerwania terminu przedawniania zalicza się też sytuacje, w których zgłasza się swoje roszczenia ubezpieczycielowi – wtedy termin zaczyna biec od nowa po otrzymaniu decyzji i przyznaniu bądź nie, odszkodowania. W takich przypadkach wszystkie zapisane w Kodeksie Cywilny terminy liczone są od zera. W praktyce oznacza to, że 3-letnie terminy rzadko kiedy są przestrzegane.
