Chociaż polskie ulice są względnie bezpieczne to jednak pobicie i napaść może zdarzyć się zawsze. Nie zawsze też do pobicia dochodzi przez nieznaną poszkodowanemu osobę. Bez względu jak dojdzie do tej sytuacji, może on jednak ubiegać się o odszkodowanie. Na wstępie trzeba jednak zaznaczyć, że ubieganie się o odszkodowanie za pobicie nie jest prostym i łatwym zadaniem. Zgodnie z polskim prawem mamy tutaj do czynienia z odpowiedzialnością opartą na winie sprawcy. Oznacza to, że za szkodę odpowiada ta osoba, której zachowanie przyczyniło się do powstania szkody. W praktyce więc osoba poszkodowana, która chce ubiegać się o odszkodowanie za pobicie, musi udowodnić sprawcy, że to on za to odpowiada.
Czym jest pobicie?
Pobicie przez polskie prawo uznawane jest za sytuację, w której poszkodowany na skutek fizycznej napaści jest bezpośrednio narażony na utratę zdrowia lub życia. Należy też pamiętać, że pobicie to ta sytuacja, w której można odróżnić osobę bitą od bijących. Jeśli taki czynnik nie zachodzi mamy do czynienia z bójką, a nie pobiciem.
Krok 1: jak starać się o odszkodowanie za pobicie?
Osoba, która została pobita i występuje z tego tytułu o rekompensatę finansową, przede wszystkim musi wskazać sprawcę i sprawić, że zostanie on uznany. Dzieje się tak w toku dochodzenia policyjnego, a następnie sprawy karnej. W jej ramach możemy mówić o różnych podstawach np. naruszeniu nietykalności cielesnej, rozstroju zdrowia poniżej lub powyżej dni, ciężkim uszczerbku na zdrowiu.
Krok 2: jakie odszkodowanie można otrzymać za pobicie?
Osoba poszkodowana w trakcie pobicia swojego roszczenia dochodzi od sprawcy. Może ona wystąpić z wnioskiem o przyznanie jej zadośćuczynienia za doznana krzywdę, ból i cierpienie (również to psychiczne) oraz złożyć wniosek o odszkodowanie za poniesione koszty leczenia, utracony zarobek czy wydatki na rehabilitację. Obie te formy mają charakter finansowy.
Krok 3: gdzie złożyć wniosek o odszkodowanie za pobicie?
Na początek warto spróbować załatwić sprawę polubownie, na pozasądowej drodze. W tym celu osoba poszkodowana lub reprezentująca ją kancelaria prawna powinna wysłać do sprawcy oficjalne wezwanie do dobrowolnej zapłaty odszkodowania. Z racji tego, że wypłata odszkodowania przez sprawcę pobicia jest dobrowolna, zazwyczaj rekompensata nie jest wypłacana. Bardzo często sprawca ignoruje wezwania przesyłane przez poszkodowanego. Pewną szansą na uzyskanie rekompensaty na pozasądowej drodze może być zatrudnieni sprawnej kancelarii prawnej, która będzie potrafiła, zawrzeć ugodę z winnym pobicia. Może się to udać, jeśli będzie chciał on uniknąć długotrwałego i kosztownego procesu. Jednak, gdy sprawca pobicia odmawia rekompensaty i nie chce podpisać ugody, konieczne jest założenie sprawy z powództwa cywilnego. Pozew należy złożyć w Sądzie Rejonowym, Wydziale Cywilnym właściwym dla zamieszkania osoby poszkodowanej lub miejsca zdarzenia.
Należy też wspomnieć, że odszkodowanie za pobicie można uzyskać już na etapie toczenia się sprawy karnej. W praktyce jednak nie jest zalecane stosowanie tej ścieżki, ponieważ rekompensaty w procesie karnym są o wiele mniejsze niż w sadzie cywilnym. Wynika to z tego, że sądy traktują wypłacenie odszkodowania za pobicie jako kolejną (często w ich mniemaniu niepotrzebną) formę kary dla winnego zajścia. Często można też się spotkać z sumowaniem odpowiedzialności karnej i odszkodowawczej, która jest niekorzystna dla poszkodowanego.
Krok 4: jak wygląda sprawa sądowa o odszkodowanie za pobicie?
Należy zaznaczyć, że aby sprawa sądowa mogła się odbyć, należy znać sprawcę i wiedzieć kogo pozwać. Nie zawsze stroną sporu będzie osoba bijąca. Dzieje się tak np. gdy osobę poszkodowaną pobiją ochroniarze klubu nocnego, w którym się bawił. Wtedy stroną pozwaną nie są oni, a ich pracodawca, czyli właściciel lokalu.
Kolejna istotna rzecz to opłaty sądowe. Poszkodowany składający pozew o odszkodowanie za pobicie zobligowany jest do zapłacenia tzw. opłaty od pozwu. Opłata ta wynosi 5% od wnioskowanego przedmiotu sporu (wysokości odszkodowania). Innymi opłatami, z jakimi można się spotkać w toku postępowania sądowego za pobicie to np. koszty powołania niezależnych biegłych i ekspertów. Zazwyczaj też osoby poszkodowane decydują na wynajem adwokata, który je reprezentuje, co rodzi kolejne wydatki. Nie warto jednak z tego rezygnować, ponieważ sprawne poruszanie się w rzeczywistości procesowej, umiejętność przesłuchiwania świadków czy przedstawiania dowodów są kluczowe w powodzeniu sprawy.
W przypadku wygrania postępowania sądowego i zasądzenia odszkodowania należy również pamiętać, aby koniecznie wszcząć procedurę egzekucyjną, czyli skierować sprawę do komornika. Zabezpieczy on majątek sprawcy pobicia, dzięki czemu będzie miał on z czego wypłacić należne poszkodowanemu odszkodowanie.
Odszkodowania za pobicie nie są łatwym tematem. Zazwyczaj większość spraw kończy się w sądzie, bo sprawca sam z własnej woli nie chce zapłacić poszkodowanemu rekompensaty. Na walkę przygotować trzeba się również na sali sądowej. Mocne dowody i dobry adwokat to postawa w innym przypadku poszkodowany przegrywa sprawę i zamiast odszkodowania musi ponosić dodatkowe koszt, w postaci tych procesowych.
